ادامه بحث

بسم الله ارحمن الرحیم

در این پست به پرسشهایی که در بخش نظرات یادداشت قبلی مطرح شده اند پاسخ داده می شود امیدوارم مطالعه فرموده ونظرات خود را در مورد اشکالات احتمالی آنها مطرح بفرمایید.

↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔

توضیح درباره مطلب اول ( کلمه مقدس الله )

1- طبق آنچه در تواریخ انبیا ذکر شده است، توجیه اکثر بت پرستان برای پرستش بتها، خدا دانستن بت نبود. در تاریخ از خاندان قابیل به عنوان اولین قوم بت پرست نام برده شده و نقل شده است که بعد از فاصله گرفتن قوم قابیل از حضرت آدم (ع) شیطان آنها را وسوسه کرد که برای رفع دلتنگی دوری از حضرت آدم مجسمه ای به شکل آن حضرت بسازند. که توجه بیش از حد مردم به این مجسمه آرام آرام آنها را به این باور خرافی رساند که می توانند از آن مجسمه برای تقرب جستن به خداوند و حاجت گرفتن از او استفاده نمایند. ( بجای واسطه قرار دادن پیامبر خدا (حضرت آدم (ع)) که این امر به تدریج منجر به پرستش آن مجسمه شد.به همان سیاق بت پرستان دیگر نیز در طول تاریخ از جمله در زمان جاهلیت به وجود خدای یگانه اعتقاد داشتند ولی درعین حال ارتباط با خداوند را تنها از طریق واسطه قرار دادن بتها امکان پذیر می دانستد و به عبارتی بت را مظهر خداوند در زمین دانسته و اهمیتی در حد شریک خداوند به آن قائل بودند. ( اصلا علت اینکه به بت پرستان مشرک گفته می شد این بود که برای خداوند شریک قرار داده و درکنار خداوند یگانه خدایان دیگری را نیز می پرستیدند و قائل به قدرت آنها بودند) نمونه تاریخی برای اثبات اینکه مشرکین مکه به خداوند ( الله) اعتقاد داشتند هنگام عقد قرارداد صلح حدیبیه بود که به کلمه محمد رسول الله ایراد گرفتند ولی به کلمه بسمک اللهم راضی شدند.

2- من نگفتم عین کلمه الله توسط پیامبران پیشین بکار رفته است. جمله من این است که اعراب مکه که مدتی تحت تربیت پیامبران قرار داشتند به اله یعنی خدا اعتقاد داشتند ولی با توجه به اینکه قبل از بعثت پیامبر اسلام از اله واقعی یعنی خدای یگانه فاصله گرفته و اله های دیگر را شریک او قرار داده بودند پیامبر اکرم خداوند یگانه را با نام الله به آنها مجددا معرفی کرد.

 واژه اله کلمه ای عام است به معنی هرچه که مورد پرستش قرار می گیرد (اعم از خداوند، بت ، الهه های مصر و یونان و ...) ولی لفظ الله کلمه ای خاص بوده و به تنها آفریدگار یگانه اطلاق می شود. پس طبق آنچه گفته شد با توجه به اعتقاد بت پرستان به خداوند اسامی عبدالله و ... به نام خود خداوند اشاره دارند نه نام بتی به نام الله ! ( عبدالله پدر پیامبر اسلام هرگز بت پرست نبود ) 

3- از شما تقاضا دارم مرز اعتقادی خود را مشخصتر بفرمایید تا بحث آسانتر انجام گیرد. اجازه بدهید من هم چند سوال از شما بپرسم. آیه به اسلام اعتقاد دارید؟ در صورت مثبت بودن بفرمایید آیا به قرآن به عنوان کتابی که عین گفته خداوند است اعتقاد دارید و یا معتقدید سخنان حضرت محمد(ص) است و یا با گذشت زمان تحریف شده است؟ اگر به اسلام و قرآن اعتقاد ندارید بحثها را باید ریشه ای تر پیگیری کرد ولی اگر اعتقاد دارید می دانید که در سراسر قرآن برای نام بردن خداوند از کلمه الله استفاده شده است یعنی این کلمه را خداوند برای نامگذاری به خود بکار می برد و ابداع حضرت محمد یا بت پرستان نیست. لذا اصرار شما مبنی اینکه این کلمه ریشه ای شرک آلود دارد به هیچ وجه پذیرفتنی نیست.
↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔1- با دیدگاهی که شما دارید شرکت در تمام جنگهای دنیا چه تهاجمی و چه دفاعی را باید کاملا نامشروع بدانیم. چون طرفین جنگ چه متجاوز و چه مورد تجاوز دارای خانواده هستند و مثلا اگر کشته شوند خانواده آنها اذیت می شود. در حادثه بنی قریظه نیز وقتی پیامبر مشغول جنگ با هزاران دشمن قدرتمند بود یهود بنی قریظه از امنیتی که مسلمانان در داخل مدینه به آنها داده بودند سوء استفاده کردند و در داخل مدینه شروع به جنگ داخلی و تجاوز به خانه های مردم و کشتار آنان کردند. شما جای پیامبر بودید چه می کردید. با لبخند می گفتید اشکال ندارد ولی خواهشن!! تکرار نشود؟ و یا متجاوز را به سزای عملش می رساندید؟ آیا صرف اینکه زن و بچه آنها اذیت می شوند دلیل می شود که قاتل و متجاوز و کافر حربی را مجازات نکنیم؟ 

گفته اید( از شما می پرسم اگر شما در جنگ با دشمن اسیر شدید می پسندید که مادر خواهر یا برادر و خواهر کوچکتون اسیر دشمن باشند ؟) و من می گویم اگر من نیز در جمع یهودیانی بودم که در جامعه ای که به آنها اعتماد کرده و امنیت داده بودند ولی در بدترین شرایط آنها ( حالت جنگی ) از پشت خنجر زدند و برخی خانواده های مسلمانان را قتل عام کردند بودم مطمئنا هیچ اعتراضی به این حکم نمی کردم. آیا قتل عام خانواده مسلمانان زشت تر است یا اسارت خانواده یهودیان؟ آری کسانی که در یک جامعه امن ، امنیت خانواده ها را بخطر می اندازند نبایدانتظار داشته باشند که امنیت خانواده خودشان برقرار باشد. 

2- ظاهرا در جمله ای که درباره رفتار عرب جاهلی با اسرا نوشته بودید فراموش کرده بودید که دوره جاهلیت فقط تا زمان بعثت پیامبر پابرجا بود و مسلمانان جامعه اسلامی را دیگر نمی توان عرب جاهلی نامید. سفارش اسلام نیز درباره رفتار با اسرا و بردگان کاملا انسانی و منطبق بر رعایت کامل حقوق آنها بوده است. که اگر مایل باشید سفارشات اسلام در این خصوص و سیره پیامبر و ائمه و مسلمانان در باره رفتار با اسرا و بردگان را در پست دیگری بررسی می کنیم.
3- به نظر بنده چون شما تصمیم سعد معاذ را فضاحت بار می دانید علم و عصمت پیامبر را زیر سوال می برید. در حالیکه اگر به مواردی که در پست قبلی درخصوص دلایل سعد معاذ برای این تصمیم نوشته بودم دقت کرده بودید تصمیم عاقلانه او را فضاحت بار نمی دانستید. آری علاوه بر اینکه سعد توطئه های براندازانه یهودیان را بارها دیده بود و علاوه بر آنکه پیمان قبلی آنها را به یاد داشت که تعهد داده بودند درصورت شمشیر کشیدن برروی مسلمانان ، مسلمانان اجازه اعدام آنها را داشته باشند ، سعد متون مذهبی مورد قبول خود یهودیان را درباره خودشان اجرا کرد که برمبنای تورات تحریف شده شان اعتقاد داشتند: هنگامی که بر دشمن غلبه کردی مردان آنان را بکش و زنان و کودکان آنها را به اسارت بگیر.
↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔

توضیح درخصوص کتابسوزی

1-اینکه از قرن 2 تا 4 اثری مکتوب نداریم الزاما به این معنی نیست که مسلمانان کتابهای آنها را آتش زده اند. بسیاری از کشورهای دنیا نیز درخصوص نگهداری آثار ادبی و هنری و ... غفلت کرده اند ولی کسی نمی گوید مسلمانان آنها را ازبین برده اند. من فکر می کنم علت اینکه اثر مکتوبی از آن زمان در دست نداریم این است که ادب و هنر و حتی سواد خواندن و نوشتن در ایران قبل از اسلام در انحصار چند طبقه محدود بود و پیشرفت چندانی نداشت. در جامعه ای که کسی حق سواد دار شدن نداشته باشد بدیهی است که اثر علمی و فرهنگی و هنری و ادبی نیز نایاب باشد. و اما این حرف شما که علم را مختص ایرانیان دانسته و مسلمانان را از علم عاری دانسته اید به نظر من نمی تواند پایه و اساس درستی داشته باشد. با توجه به اهمیت فوق العاده علم آموزی در اسلام پیشرفتهای فوق العاده علمی نه تنها در میان مسلمانان بلکه در سراسر جهان به برکت ظهور اسلام محقق شد. شاید می دانید که ائمه شیعه مانند امام باقر (ع) و امام صادق (ع) علاوه بر علوم دینی مانند فقه و حدیث و ... ، کرسیهای تدریس علوم مدرنی چون شیمی و جغرافیا و ... را نیز داشتند و شاگردان امام صادق (ع) مفتخر به کشف بسیاری از مواد شیمیایی از قبیل برخی اسیدها و بازها و ... شده اند.آیا این جمله امام صادق درباره حرکت الکترونها در داخل اتم برای شما جالب نیست که قرنها قبل از کشف اتم فرموده است در داخل سنگ به ظاهر ساکن چنان حرکات سریعی وجود دارد که حرکات ما انسانها دربرابر آن سکون حساب می شود. آری این اسلام بود که پیروانش را به یادگیری علم حتی با مسافرت به چین ترغیب می کد. و این پیامبر بود که شرط آزادی اسرای جنگی بدر را سوادآموزی باسوادان آنها به مسلمانان تعیین نمود. بر اساس همین اهمیت دهی اسلام به علم بود که دانشمندان مسلمان در قرون وسطای اروپا عالیترین مدارج علمی جهان را داشتند.

2- مطلب دیگر اینکه اگر فرضا کتابسوزی توسط برخی مسلمانان ناآگاه تحت حکومت یک فرد ناصالح اتفاق افتاده باشد چه ربطی به اسلام و امت اسلامی دارد. آیا طبق نظر اسلام این عمل را مرتکب شده اند. آیا درست است که گناه کسی را به پای مکتب او بنویسیم. با توجه به اینکه پیامبر اسلام طی چند حدیث تاکید می کند که برای آموختن علم نباید خود را در چهارچوب معلم و زمان و مکان و جنسیت محصور نمود ( یعنی بر هر زن و مرد مسلمان واجب است علم را بیاموزد هرچند از کافران و حتی با سفر به چین و از گهواره تا گور) پس اگر کتابهای علمی مفیدی در کتابخانه فرضا سوخته شده ایران وجود داشت مسلمانان قطعا از فرمان پیامبر خود تمرد کرده اند ولی اگر کتابهایی که در آنجا دیده اند جز یکسری مطالب خرافی درباره آتش پرستی و ... نبوده است بعید نیست عمل صحیحی برای جلوگیری از گمراهی مردم در پیش گرفته باشند.

3- بحث کتب ضاله نیز از نظرات کاملا منطقی اسلام است. و تقریبا تمام علمای اسلام نوشتن، مطالعه و انتشار کتب ضاله را حرام دانسته اند. یکی از فلسفه های این حرمت به این علت است که تمام مردم دارای یک استعداد مشابه نیستند. مثلا (به صورت فرضی) کتابی را تصور کنید با عنوان آموزش ساخت بمب دست ساز و نحوه کارگذاشتن آن دربین اماکن پرجمعیت به زبان ساده.و یا مثلا آموزش خودکشی برای جوانان. آیا انتشار گسترده چنین کتابهایی دربین اقشار نوجوان و جوان همراه با ترغیب آنان به مطالعه و عمل به کتاب را می توان عملی جایز دانست؟ اگر افراد خیرخواهی پیدا شوند و مانع از انتشار چنین کتبی شوند آیا باید هیاهو راه انداخت که چرا مانع آزادی بیان می شوی؟ اهمیت مسائل اعتقادی نیز کمتر از مسائل جسمی نیست. وقتی کتابی پایه های اعتقادی جامعه ای را مورد تمسخر و تحقیر قرار داده و سست می کند، وظیفه تک تک معتقدان آن آیین است که جلوی تمسخر اعتقادات خود را بگیرند. این به معنی نقدناپذیری نیست. اتفاقا علمای اسلام همواره نشان داده اند که مشتاقانه حاضرند به شبهات و سوالات محققان درباره اسلام و مقدسات دینی پاسخ بگویند. اما تمسخر مقدسات مخصوصا در قالب هنر و شعر و ادب و داستان و کاریکاتور و ... امری است که هیچ عقل سالمی آن را نمی پذیرد. و اینکه بگذاریم مردم آن را بخوانند و قضاوت کنند حرف درستی نیست. چون تمسخر اعتقادات بحث علمی نیست و تنها اثری که دارد سست کردن احترام مقدسات درنظر مردم است. مانند کتاب سلمان رشدی که برپایه افسانه ساختگی غرانیق به زبان تمسخرآمیز نوشته شده است.

4- احکام اسلام به دو نوع احکام ثابت و احکام متغیر تقسیم می شود. برخی احکام مانند فروع دین ( نماز و روزه و ..) ثابت و برخی مانند موارد مصرف زکات و ... متغیر هستند و طبق شرایط زمان عوض می شوند. مجسمه سازی نیز با توجه به اینکه موجب انحراف مردم به بت پرستی می شد مخصوصا در نظر مردمی که تازه از ذلت بت پرستی رها شده بودند حرام بود ولی درعصر حاضر که بعلت رشد آگاهیهای مردم چنین خطری از این ناحیه احساس نمی شود شرعا اشکالی ندارد. و این از امتیازات اسلام است که قابل تطبیق با تمام اعصار و زمانهاست.  
↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔

توضیح در مورد چند همسری:

1- بنده در هیچ کجای یادداشتهایم ادعا نکرده ام که چند همسری فقط و فقط مخصوص شرایط جنگ و یا فقر مالی است. خداوند متعال بخاطر اینکه جنس مرد گاهی قدرت تامین زندگی بیش از یک همسر را دارد به او اجازه داده است اگر می تواند عدالت کامل را بین همسرانش برقرار کند بیش از یک همسر اختیار کند و البته بعدا تاکید کرده است اگر نمی توانید عدالت را برقرار کنید به یک همسر قناعت کنید که برایتان بهتر است. تصدیق بفرمایید کشرط دشوار برقراری عدالت بخودی خود می تواند مانعی بزرگ در این مورد باشد. خداوند نیز با علم به سختی این شرط توصیه می کند که اگر قادر به برقراری عدالت نیستید به همان تک همسری قناعت کنید که برایتان بهتر است. 

2- در بعضی اماکن مخصوصا اماکن روستایی بخاطر علاقه ای که مردم به پسر داشتن دارند گاهی مشاهده می شد که فرزندان اول و دوم و سوم خانواده ای دختر به دنیا می آمدند و آن خانواده تا رسیدن به فرزند پسر به بچه دار شدن خود ادامه می داد. ( البته چند سالی است به مدد سیاستهای کنترل جمعیت این مساله کمرنگ تر شده است) در حالیکه اگر فرزندان اول پسر بودند بچه دار شدن را متوقف می کردند. این مساله باعث می شد که نسبت زنان به مردان بیشتر شود. البته درحال حاضر نیز نسبت جمعیتی زنان به مردان در ایران بیشتر است. این مساله نیز از عواملی است که ضرورت چندهمسری را دربرخی جوامع نشان می دهد. 

3- اگر اندک مطالعه ای درخصوص ازدواجهای متعدد پیامبر اکرم داشته باشید به نکات جالبی برخواهید خورد که پیش فرض ذهنی شما را در مورد نعوذ بالله تعدد ازدواج پیامبر بخاطر شهوت پرستی بی حد و حصر تغییر خواهد داد. پیامبر اکرم (ص) بخاطر خاندان سرشناس ( نوه عبدالمطلب رییس خاندان خوشنام بنی هاشم) و ظاهر نیکو ( به نقل از توصیفاتی که توسط صحابه نقل شده است) و درستکاری بی نظیر ( شهرت داشتن به محمد امین) مطمئنا با هر بانوی جوان و نیکورویی که می خواست می توانست ازدواج کند. ولی در سن جوانی با حضرت خدیجه که 15 سال بزرگتر از او بود ازدواج کرد و تا زمانی که او زنده بود یعنی حدود 20 سال به ایشان بسنده کرد و حتی بعدها بارها از زندگی با آن بانوی محترم به عنوان بهترین زندگی مشترک یاد می کرد. ( اگر بگوییم که ازدواج ایشان بخاطر ثروت او بود حرفی کاملا بی اساس زده ایم زیرا ساده زیستی و قناعت پیشگی ایشان کاملا مشهور و زبانزد عام و خاص بود و اگر بگوییم به این خاطر ازدواج کرده بود که از ثروت او برای گسترش اسلام استفاده کند باز بی ربط گفته ایم چون پیامبر آن موقع نمی دانست که قرار است به رسالت برسد. و تمام شواهد حاکی از ازدواج توام با عشق ایشان با حضرت خدیجه است) بعد از وفات حضرت خدیجه که با سالهای اولیه بعثت و همزمان سالهای میانسالی و پیری پیامبر اکرم توام بود پیامبر (ص) بخاطر مصالح اجتماعی مجبور به تعدد ازدواج شد و جالب این که اکثریت قریب به اتفاق این ازدواج ها با زنان سالخورده و بیوه بود. گاهی ازدواج پیامبر با زنی از طایفه ای و در نتیجه خویشاوند شدن با آن طایفه باعث می شد که آنها از ایشان حمایت کنند. 
↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔

توضیح در مورد شان نزول سوره تحریم

1- آنچه من از نوشته شما متوجه شدم این است که شما ( با عرض پوزش از ساحت مقدس رسول اکرم ) نزدیکی ایشان را با همسر شرعی و قانونی خودشان ( در خانه همسر دیگر) گناه و یا حداقل اشتباه می دانید و حتی بر اساس آن حکم به عدم معصومیت ایشان می دهید. کجای شرع نوشته شده است که آدم در خانه همسرش و در غیاب همسرش حرام است با همسر دیگرش نزدیکی کند؟ آیا عقل به اشتباه بودن این مساله حکم می کند؟ 

2- شما با ذکر آیه شریفه ای از سوره کهف که می گوید من بشری مثل شما هستم سعی دارید معصوم نبودن ایشان را نیز ثابت کنید. در حالیکه این آیه جهت مبالغه نکردن مسلمانان در مورد پیامبر (ص) نازل شده است در همین سوره خداوند برخی اقوام پیشین را بخاطر اینکه پیامبرانشان را خدا و فرزند خدا می دانستند ملامت می کند. و به پیامبر می فرماید که بگو من نیز بشری مانند شما هستم و تفاوت من با شما این است که به من وحی می شود. اتفاقا یکی از دلایلی که برای عصمت پیامبر نقل می شود همین مساله نازل شدن وحی است. زیرا اگر قرار بود پیامبر معصوم نبوده و اهل اشتباه باشند قاعدتا در دریافت و ارسال و ابلاغ و عمل به وحی نیز ممکن بود دچار اشتباه شوند. و این از حکمت الهی دور است که امانت خود را بدست کسی بسپارد که احتمال اشتباه و خطا در رساندن آن از طرف آن فرد وجود داشته باشد.

3- اگر کسی معتقد باشد که پیامبر فاقد خصوصیات بشری از قبیل شهوت و غرایز دیگر بودند درحقیقت به ایشان توهین کرده اند. آری ما نیز معتقدیم پیامبر (ص) دارای کلیه غرائز بشری بودند ولی بعلت تقوا و عصمتی که داشتند اجازه نمی دادند غرائز از حدود عادی خود خارج شوند ( اصلا معنای گناه این است که کسی غرائز خود را کنترل نکند) آری پیامبر نیز مانند تمام مخلوقات دیگر زیبایی را دوست داشتند و مانند هر انسان سالمی از غرائز طبیعی بهره مند بودند ولی نباید از این مساله نتیجه گرفت که ازدواجهای پیامبر بخاطر شهوت و زیبایی دوستی بوده است چون تاریخ به روشنی گواهی می دهد که تمام زنان پیامبر بجز یک یا دو مورد بیوه ، سالخورده و حتی برخی از زیبایی نیز محروم بوده اند. در مورد کنانه ، من به شخصه آشنایی کافی را با شرایط این بانو ندارم ولی با توجه به سیره پیامبر معتقدم حتما در ازدواج پیامبر با او مصلحت اجتماع ( مثل خویشاوندی با قبیله کنانه) تاثیرگذار بوده نه زیبایی و شهوت. لزومی ندارد فردی که هرگاه اراده کند می تواند زیباترین زنان عرب را به عقد خود درآورد با زن اسیری ازدواج کند که احتمالا بخاطر جنگ پیامبر با اقوامش کینه ای نیز نسبت به پیامبر داشته باشد. آری اگر پیامبر دنبال زنان زیبا بود با پیرزنان و بیوه زنان ازدواج نمی کرد.

↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔

توضیح در مورد عصمت پیامبر:

1- به نظر من این تعریف عصمت که معصومین بخاطر اینکه زشتی گناه را می بینند مرتکب آن نمی شوند تعریف مناسبی است. ما معتقدیم معصومین بخاطر ظرفیت بزرگ روحی که دارند به مقام عصمت نائل آمده اند. مقایسه معصومین با افراد ناتوان مانند نابینایان یک قیاس مع الفارق است. معصومین مانند کور نیستند که قدرت بینایی ندارند و گناه نمی کنند بلکه با وجود قدرت داشتن بر گناه بخاطر آشنایی با عظمت الهی و دانستن زشتی گناه با اختیار کامل، مرتکب گناه نمی شوند. مانند حضرت یوسف (ع) که قدرت نزدیکی با زلیخا را داشت ولی بخاطر آشنایی با عظمت خداوند و همچنین دانستن زشتی گناه مرتکب این امر نشد. و بررسی این امر که خداوند چرا به برخی افراد ظرفیت روحی چنین بزرگی عطا می فرماید و به برخی افراد اعطا نمی کند از عهده و وظیفه بشر خارج است ولی همین قدر می دانیم که خداوند بخاطر عدل کاملی که دارد بسته به شرایط و ظرفیتی که به افراد داده است از آنها تکلیف می خواهد. پس عدل خدا را نمی توان از این بابت به چالش کشید.

2- شما این آیه را چگونه تفسیر می فرمایید : همانا ما به تو پیروزی آشکاری دادیم تا گناهان قبلی و آینده تو بخشیده شوند. اگر این ترجمه را صحیح می دانید بفرمایید که چه ربطی بین دادن پیروزی به کسی و بخشیدن گناه کسی وجود دارد؟ صدر و ذیل این جمله چرا بایکدیگر ارتباط معنایی ندارند؟ ضمنا آیا با عدالت الهی سازگاراست که به کسی بگوید ما گناهان آینده تو را بخشیدیم و با این حرف دست او را برای گناه کردن باز بگذارد؟ با توجه به اینکه یکی از معانی ذنب در زبان عربی عملی است ( چه مثبت و چه منفی) که تبعات و پیامدهایی دارد و مغفرت هم به معنای پوشیدن و پرده انداختن بر روی چیزی معنا شده است حال بیاییم معانی دیگر کلمات ذنب و لیغفر را در این ترجمه جایگزین کنیم در این حالت آیه چنین ترجمه می شود: همانا ما به تو پیروزی آشکاری دادیم تا ( درسایه این پیروزی) بر پیامدهای اعمال گذشته و آینده تو پرده کشیده شود. و منظور از اعمال گذشته قیام رسول الله به دعوت مردم و برپایی نهضت علیه کفر و برپایی جنگ و پایمال کردن عزت ساختگی سران کفار و مشرکین بود. که این کار برای پیامبر تبعات سختی داشت و منظور از اعمال آینده خونهایی بود که بعد از هجرت، از کفار حربی ریخت و مغفرتی که خداوند عنایت نمود این بود که بعد از صلح پربرکت حدیبیه و بنا به قولی فتح مکه برروی تبعات قبلی و بعدی نهضت اسلام با قدرت گرفتن مسلمانان و از دست رفتن شوکت و بنیه قریش پرده کشیده شد. یک نمونه قرآنی دیگر نیز درباره ذنب ، سخن حضرت موسی (ع) است که پس از کشته شدن مرد قبطی بدست آن حضرت (ع) که در راستای دفاع از مظلوم انجام گرفت به خداوند عرض می کند: و لهم علی ذنب و یخاف ان یقتلون (من نزد آنها گناهی دارم و می ترسم کشته شوم) 

↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔↔

خوشحالم از اینکه شما را اهل تحقیق و مباحثه می بینم . قبلا هم گفته ام که من ادعا نمی کنم جوابهایی که به سوالات شما داده ام بهترین جواب ممکن هستند و نمی دانم  تا چه حد درستند یا غلط . ولی به هر حال نتیجه اعتقاداتی است که بیشتر بر اساس تحقیق و مطالعه و اندیشه کسب کرده ام. اشکالاتی نیز که به گفته یکدیگر می گیریم باعث می شود که بر تحقیق و مطالعه بیفزاییم تا حق و حقیقت روشنتر شود و منظور به هیچ وجه به قول معروف زمین زدن و شکست دادن طرف مقابل نیست. 

موفق و سربلند باشید.